Further Information

Konan sem kom með upptökuna í þáttinn Eigin konur óskar eftir að koma af stað söfnun til að gera Eddu Falak kleift að áfrýja dómnum sem féll nýverið í vil móður sem kærði Eddu fyrir brot á friðhelgi einkalífs til Landsréttar (nánar um málið fyrir neðan). Það er okkar von að réttlætið nái fram að ganga í þessu máli og viljum við þakka öllum þeim sem eru tilbúnir að leggja hönd á plóg í þessari baráttu. Mikilvægt er að við náum að safna að lágmarki 2.500.000 kr. til að greiða málskostnað og miskabætur vegna dómsins sem féll móðurinni í vil og lögfræðikostnað til lögfræðinga Eddu til að hægt sé að áfrýja dómnum til Landsréttar.

Við viljum þakka öllum þeim sem tilbúnir eru að leggja okkur lið við þennan málstað og gera Eddu kleift að taka dómsmálið lengra. Það á enginn að óttast að fá kæru fyrir að leggja fram sönnunargögn um ofbeldi og því varðar þetta mál alla þolendur, bæði nú og í framtíðinni.

Nánar um dómsmálið og forsenda söfnunarinnar:

Nú á dögunum var dæmt í máli móður sem kærði Eddu Falak fyrir brot á friðhelgi einkalífs síns. Brotið fólst í því að spila hljóðupptöku af samskiptum móðurinnar við dóttur sína í þættinum Eigin konur undir stjórn Eddu. Þó hefur þetta mál að okkar mati lítið sem ekkert með Eddu Falak að gera og snýst raunverulega um meint ofbeldi móður í garð barns síns. Aðild Eddu að máli mæðgnanna snýr einungis að því að hafa veitt þolandanum vettvang til að deila sinni upplifun af ofbeldi og í kjölfarið birta umrædda hljóðupptöku. Fyrir þá sem hafa lítið kynnt sér málið og þekkja ekki sögu konunnar sem steig fram, hér er hún í stuttu máli sem og aðdragandinn að kærumáli móður hennar:

Barn upplifir ofbeldi af hendi móður sinnar allt sitt líf og inn í fullorðinsárin. Síðan sem fullorðin sjálfráða kona fær barnið loksins kjarkinn til að stíga fram og segja frá ofbeldinu. Barnið veit að þolendum er ekki trúað og hefur því í þessu tilfelli hljóðupptöku meðferðis í hlaðvarpsþátt Eddu Falak til að færa sönnun fyrir ofbeldinu sem hún lýsir. Mikilvægt er að taka fram að uppkomið barnið lýsir því að hafa búið við bæði andlegt og líkamlegt ofbeldi af hálfu móður sinnar og hafi það orðið til þess að hún þróaði með sér átröskun og missti lífsviljann. Dóttirin segir meira að segja móðir sín hafi sagt við sig: „Það væri betra fyrir alla ef þú myndir deyja.“

Mikilvægt er að nefna að dóttirin stígur fram nafnlaust og með andlit sitt hulið móðu, eflaust hrædd um að fá kæru og með það í huga að vernda fjölskyldu sína. Meira að segja móður sína. Það kann að vera erfitt að kæra einhvern sem stígur fram nafnlaus, en móðirin deyr ekki ráðalaus og kærir þess í stað Eddu fyrir birtingu upptökunnar. Nú hefur réttarkerfið komist að þeirri niðurstöðu að Edda hafi brotið gegn persónuverndarlögum.

Móðirin vann málið og eins og við túlkum það fær hún í kjölfarið miskabætur fyrir „skaðann“ sem hún hefur orðið fyrir á einkalífi sínu eftir að upptakan, sem dóttir hennar færði fram til að sanna að hún hefði verið beitt andlegu ofbeldi, var spiluð. Íslenskt réttarkerfi er sannarlega dæmi um það hvernig sannleikurinn getur verið skrýtnari en skáldskapur. Nú spyrjum við, hver er réttur uppkomins barnsins? Hvað um skaðann sem hún varð fyrir í kjölfarið af því sem fór fram á upptökunni? Er raunverulega hægt að segja að réttlætið hafi náð fram að ganga?

Birting upptökunnar var talin nauðsynleg til að draga fram alvarleika þess ofbeldis sem konan lýsti en hún veit að þolendum er yfirleitt ekki trúað. Samfélagið gerir miklar kröfur til þolenda um að færa sönnur á að ofbeldið sem þeir urðu fyrir hafi átt sér stað. „Saklaus uns sekt er sönnuð“ og allt það. Konan sem er barnið í þessu máli gerði einmitt það og fyrir vikið varð til dómsmál sem móðirin sem sögð er hafa beitt ofbeldi vann. Og fólk spyr hvers vegna þolendur kæra ekki?

Því miður virðist réttarkerfið sammála móðurinni í því að réttur hennar til friðhelgis vegi þyngra en réttur þolandans til að sanna ofbeldið sem hann upplifði. Það er vægast sagt vafasamt ef fólk getur beitt ofbeldi bak við luktar dyr og síðan kært og fengið miskabætur vegna brots á friðhelgi einkalífs. Vissulega eru til lög og reglur sem okkur ber að fylgja, við viljum öll að friðhelgi okkar og persónuréttur sé virtur, en það er svo sannarlega sorgardagur í baráttu okkar allra gegn ofbeldi þegar friðhelgi gerenda er höfð í hávegum á kostnað þolenda.

Afstaða okkar er þessi:

Ofbeldi er ekki einkamál. Þú átt ekki rétt á að beita ofbeldi í hljóði, í leyni, á bak við luktar dyr. Að okkar mati lýkur rétti einstaklings til friðhelgi einkalífs um leið og ljóst er að hann hefur beitt ofbeldi.

Upplýsingaréttur almennings á að okkar mati að vera ríkari en friðhelgi einkalífs í tilvikum þar sem greinilega er um ofbeldi að ræða. Við eigum öll rétt á lífi án ofbeldis en engu að síður virðist allt of auðvelt fyrir gerendur að nota réttarkerfið, sem á að sporna gegn ofbeldi og gæta réttinda allra, til að þagga niður í þolendum sínum. Réttarkerfið ætti að okkar mati að draga úr ofbeldi en ekki skapa fordæmi þar sem gerendum er kennt að þeir geti bæði grætt á ofbeldi og fengið að beita því í friði innan lagaramma í nafni „friðhelgi einkalífs“.

Fjáröflunin er birt með samþykki þolandans.